Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi
|
|||||
| Sınıf/Yarıyıl | 3 / Güz | ||||
| Ders Düzeyi | Lisans | ||||
| Ders Türü | Zorunlu | ||||
| Bölümü | JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ | ||||
| Ön Koşul Dersleri | Yok | ||||
| Öğretim Sistemi | Örgün | ||||
| Ders Süresi | 14 Hafta | ||||
| Öğretim Elemanı | NART COŞKUN (nartc@nevsehir.edu.tr) | ||||
| Diğer Öğretim Elemanı/Elemanları |
|||||
| Öğretim Dili | Türkçe | ||||
| Sınıf Dışı Uygulama/Staj | Yok | ||||
| Dersin Amacı | |||||
| Elektrik özdirenç, indüksiyon polarizasyonu ve self-potansiyel jeofizik prospeksiyon yöntemlerinin kullandığı fiziksel prensiplerin daha ileri düzeyde anlamalarını sağlamak, bu tekniklerin spesifik bir arama amacı için düzenlenmesini öğretmek, elektrik tekniklerle ölçülen jeofiziksel tepkilerin modellenmesi için bilgisayar programları yazmayı öğretmek, elektriksel saha verilerinin işlemi ve yorumlamalarını öğretmektir. | |||||
| Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) | PÇ | ODY | |
| Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: | |||
| DÖÇ-1 | Elektriksel jeofizik aramaları dizayn ederek özel bir arama hedefi için teknikleri kullanabilir. |
PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır. PÇ-2 Jeofizik problemlerini uygun analitik yöntemler ve modelleme teknikleriyle saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer. PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular. PÇ-4 Jeofizik mühendisliği uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçer, kullanır. PÇ-5 Arazide jeofizik uygulama ve çalışma becerisi kazanır, veri toplar, sonuçları analiz eder ve yorumlar. |
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-2 | Muhtelif elektrik tekniklerle elde edilmiş jeofiziksel tepkileri modellemek için bilgisayar programları yazabilir. |
PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır. PÇ-2 Jeofizik problemlerini uygun analitik yöntemler ve modelleme teknikleriyle saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer. PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular. PÇ-4 Jeofizik mühendisliği uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçer, kullanır. |
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-3 | Elektriksel yöntemlerle elde edilen saha verilerini işleyip yorumlayabilir. |
PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır. PÇ-2 Jeofizik problemlerini uygun analitik yöntemler ve modelleme teknikleriyle saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer. PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular. PÇ-4 Jeofizik mühendisliği uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçer, kullanır. PÇ-5 Arazide jeofizik uygulama ve çalışma becerisi kazanır, veri toplar, sonuçları analiz eder ve yorumlar. PÇ-6 Bireysel olarak ve çok disiplinli takım çalışması yürütebilme becerisine sahiptir. |
Yazılı Sınav |
| PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
|||
| Dersin İçeriği | ||
| Doğal Potansiyel Yöntemi. Doğru akım yönteminde potansiyel ve görünür özdirenç bağıntıları. Lineer süzgeç kuramı ile görünür özdirenç kuramsal verilerin ve dönüşük özdirenç fonksiyonunun elde edilmesi. Jeofizik yorumun ve ters-çözümün ilkeleri. En küçük kareler ile gürültü giderilmesi ve dönüşüm işlemleri. Doğrudan yorum yöntemi. İki boyutlu yapıların görünür özdirenç eğrilerine etkileri. Doğrudan yorum yöntemi. Sönümlü en-küçük kareler ile parametre kestirimi. Doğrudan ve yineleme yöntemlerin birlikte kullanımı. İki-boyutlu modelleme. İki-boyutlu ters çözüm. İndüksiyon polarizasyon yöntemi ve arama jeofiziğinde kullanımı. Elektromanyetik dalga ve yayınımı. Doğal ve yapay kaynaklı EM yöntemler. VLF ve HLEM yöntemler ve uygulamaları. Geçici elektromanyetik yöntem ve kullanımı. Düzlem dalga kabulü ve manyetotelürik yöntem. Çeşitli empedans ve görünür özdirenç tanımları. Yer radarı yöntemi. Manyetotelürik yöntemde zaman serilerinin incelenmesi ve verilerin yoruma hazırlanması. Bir ve iki boyutlu modelleme. | ||
| Haftalık Detaylı Ders İçeriği | ||
| Hafta | Detaylı İçerik | Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
| 1 | Doğal potansiyel yöntemi, doğru akım yönteminde potansiyel ve görünür özdirenç bağıntıları | Konu anlatımı |
| 2 | Lineer süzgeç kuramı ile görünür özdirenç kuramsal verilerinin ve dönüşük özdirenç fonksiyonunun elde edilmesi | Problem çözme yöntemi |
| 3 | Jeofizik yorumun ve ters çözümün ilkeleri | Konu anlatımı |
| 4 | En küçük kareler ile gürültü giderilmesi ve dönüşüm işlemleri | Problem çözme yöntemi |
| 5 | İki boyutlu yapıların görünür özdirenç eğrilerine etkileri, doğrudan yorum yöntemi | Yorumlama yöntemi |
| 6 | Sönümlü en küçük kareler ile parametre kestirimi, doğrudan ve yineleme yöntemlerinin birlikte kullanımı | Problem çözme yöntemi |
| 7 | İki boyutlu modelleme, iki boyutlu ters çözüm | Model oluşturma |
| 8 | Ara Sınav | |
| 9 | İndüksiyon polarizasyon yöntemi ve arama jeofiziğinde kullanımı | Konu anlatımı |
| 10 | Doğal ve yapay kaynaklı EM yöntemler, VLF ve HLEM yöntemler ve uygulamaları, geçici elektromanyetik yöntem ve kullanımı | Konu anlatımı |
| 11 | Düzlem dalga kabulü ve manyetotelürik yöntem | Konu anlatımı |
| 12 | Çeşitli empedans ve görünür özdirenç tanımları | Konu anlatımı |
| 13 | Yer radarı yöntemi | Konu anlatımı |
| 14 | Manyetotelürik yöntemde zaman serilerinin incelenmesi ve verilerin yoruma hazırlanması | Yorumlama yöntemi |
| 15 | Bir ve iki boyutlu modelleme | Model oluşturma |
| 16 | Final Sınavı | |
| Ders Kitabı / Yardımcı Kitap | ||
| 1 | Başokur, A.T. 1984, Düşey elektrik sondajı, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, 261 s. | |
| 2 | Keller, G. V. and Frischknecht, F. C., 1970, Electrical methods in geophysical prospecting, Pergamon Press. 519 pp. | |
| 3 | Koefoed, O. 1979, Geosounding Principles, 1. Resistivity sounding measurements. Elsevier, Amsterdam. 276 pp. | |
| 4 | Patra, H. P. and Mallick, K. 1980, Geosounding Principles, 2. Time-varying geoelectric soundings. Elsevier, Amsterdam. 419 pp. | |
| 5 | Ward, S. H. Fink, J. B. and Stenberg, B. K. (Editors), 1990, Induced Porazitaion. Applications and case histories. Society of Exploration Geophysicists. 414 pp. | |
| 6 | Zhdanov, M. S., and Keller, G. V., 1994, The geoelectrical methods in geophysical exploration; Elsevier, Amsterdam. | |
| 7 | Zhdanov, M. S., and Keller, G. V., 1994, The geoelectrical methods in geophysical exploration; Elsevier, Amsterdam | |
| 8 | Kaufmann, A. A., Keller, G. V., 1983, Frequency and transient soundings; Elsevier, Amsterdam. | |
| 9 | Nabighian, M. N., 1991. Electromagnetic methods in applied geophysics, SEG. | |
| 10 | Strack, K.-M., 1992, Exploration with deep transient electromagnetics; Elsevier, Amsterdam | |
| Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri | ||
| Yok | ||
| Ölçme Yöntemi | |||
| Yöntem | Hafta | Süre (Saat) | Katkı(%) |
| Ara Sınav | 8 | 1 | 40 |
| Diğer Ölçme Yöntemleri | |||
| 1.Sözlü Sınav | |||
| 2.Kısa Sınav (Quiz) | |||
| 3.Laboratuvar Sınavı | |||
| 4.Sunum | |||
| 5.Rapor | |||
| 6.Seminer | |||
| 7.Performans Ödevi | |||
| 8.Dönem Ödevi | |||
| 9.Proje | |||
| Final Sınavı | 16 | 1 | 60 |
| Öğrenci İş Yükü | |||
| İşlem Adı | Haftalık Saat | Sayı | İş Yükü |
| Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) | 3 | 14 | 42 |
| Sınıf Dışı Çalışma | |||
| a) Okuma | 0 | ||
| b) İnternette/Kütüphanede Tarama | 0 | ||
| c) Performans Ödevi | 0 | ||
| d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama | 0 | ||
| e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama | 0 | ||
| Sözlü Sınav | 0 | ||
| Kısa Sınav (Quiz) | 0 | ||
| Laboratuvar Sınavı | 0 | ||
| Ara Sınav İçin Hazırlık | 7 | 7 | 49 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı İçin Hazırlık | 8 | 7 | 56 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| 0 | |||
| 0 | |||
| Toplam İş Yükü | 149 | ||