| Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) |
PÇ |
ODY |
| Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
|
|
| DÖÇ-1 |
Öğrenciler Türkçenin çağdaş lehçelerinin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütleri öğrenecek; Güney-Batı Türk Lehçelerinin başlıca özelliklerini tanıyabilecek |
PÇ-4 Çağdaş Türk dünyasının, yönlere göre güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı ve kuzeydoğu şeklinde sınıflandırılan lehçe gruplarını ve edebiyatlarını tanır ve bu grupların dil ve edebiyat açısından ayırt edici özelliklerini bilir.
|
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-2 |
Azerbaycan Türkçesinin oluşumunu, gelişme evrelerini ve kullanıldığı coğrafi alanı açıklayabilecek |
PÇ-2 Türk dünyası kavramının tarihî gelişimi ve coğrafî sınırlarını bilir, Türk dünyasını oluşturan toplulukların tarihleri, günümüzdeki durumları ve bunların sosyo-kültürel ilişkileri hakkında bilgi sahibi olur. PÇ-4 Çağdaş Türk dünyasının, yönlere göre güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı ve kuzeydoğu şeklinde sınıflandırılan lehçe gruplarını ve edebiyatlarını tanır ve bu grupların dil ve edebiyat açısından ayırt edici özelliklerini bilir.
|
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-3 |
Azerbaycan Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasındaki temel fonetik farkları açıklayabilecek |
PÇ-4 Çağdaş Türk dünyasının, yönlere göre güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı ve kuzeydoğu şeklinde sınıflandırılan lehçe gruplarını ve edebiyatlarını tanır ve bu grupların dil ve edebiyat açısından ayırt edici özelliklerini bilir.
|
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-4 |
Azerbaycan edebiyatının Kiril alfabesi ile yazılmış manzum ve mensur eserlerini okuyup anlayabilecek. |
PÇ-7 Çağdaş Türk lehçelerinde farklı alfabelerle (Latin, Kiril, Arap vd.) yazılmış metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir. PÇ-9 Çağdaş Türk lehçeleri arasında aktarma yapabilir. PÇ-11 Çağdaş Türk edebiyatlarına ait eserleri ve yazarları bilir, bu metinleri inceler, yorumlar ve karşılaştırarak tartışabilir.
|
Yazılı Sınav |
PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
| Dersin İçeriği |
| Türkçenin tarihî seyri içinde Azerbaycan Türkçesinin yeri, Azerbaycan Türkçesinin ses özelliklerinin incelenmesi |
| Haftalık Detaylı Ders İçeriği |
| Hafta |
Detaylı İçerik |
Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
| 1 |
Azerbaycan Türkleri. Azerbaycan’ın coğrafi konumu, devlet yapısı, nüfusu, etnik yapısı, Azerbaycan Türklerinin sayısı ve yaşadığı bölgeler, Azerbaycan Türklerinin tarih sahnesine çıkışı, Azerbaycan adının anlamı. |
Anlatma Yöntemi,
Tartışma
|
| 2 |
Azerbaycan Türkçesi. Azerbaycan Türklerinin kullandıkları alfabeler. |
Anlatma Yöntemi,
Tartışma
|
| 3 |
Azerbaycan Türkçesi alfabesi ve imlâ; Azerbaycan Türkçesi ile selamlaşma, vedalaşma, teşekkür etme ve rica etme sözleri |
Anlatma Yöntemi,Soru-cevap Yöntemi |
| 4 |
Ses Bilgisi. Ünlülerle ilgili bazı bilgiler. |
Anlatma Yöntemi |
| 5 |
Ünsüzlerle ilgili özellikler. |
Anlatma Yöntemi |
| 6 |
Ses olayları. a) Tarih İçindeki Düzenli Ses Olayları; |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 7 |
b) Dil içindeki düzenli ses olayları c) Sözlü dildeki ses olayları |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 8 |
Ara Sınav |
|
| 9 |
Ses Uyumları. Ünlü Uyumları. Ünlü değişmeleri; |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 10 |
Ünlü yuvarlaklaşması, ünlü daralması, ünlü genişlemesi; |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 11 |
Ünlü düşmesi, ünlü türemesi. |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 12 |
Ünsüz uyumu. Ünsüz değişmeleri; tonlulaşma, süreklileşme. |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 13 |
Tonsuzluk, süreksizlik; akıcı ünsüzler arasındaki değişmeler. |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 14 |
Ünsüz benzeşmesi, Ünsüz aykırılaşması, göçüşme. |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 15 |
Ünsüz düşmesi, ünsüz türemesi |
Anlatma Yöntemi,
Uygulama ve İnceleme
|
| 16 |
Final Sınavı |
|
| Ders Kitabı / Yardımcı Kitap |
| 1 |
BURAN, Ahmet; ALKAYA Ercan (2007), Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yay, Ankara. |
| 2 |
ERCİLASUN, Ahmet B. (2007), Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara. |
| 3 |
ERGİN, Muharrem (1971), Azeri Türkçesi. İstanbul. |
| 4 |
DEMİRCİZDE, E. vd.(2007), Muasır Azerbaycan Dili (4 ciltte) Şerq-Qerb, Bakû. |
| 5 |
Türk Dünyası El Kitabı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları |
| 6 |
Azerbaycan Türkçesinden çağdaş metin örnekleri (gazeteler, dergiler, CD ses kayıtları, filmler, internetten günlük yazılı haber metinleri) |
| Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri |
| Kitap, Bilgisayar, Yansıtma Cihazı |