|
|||||
| Sınıf/Yarıyıl | 1 / Güz | ||||
| Ders Düzeyi | Lisans | ||||
| Ders Türü | Zorunlu | ||||
| Bölümü | TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ | ||||
| Ön Koşul Dersleri | Yok | ||||
| Öğretim Sistemi | Örgün | ||||
| Ders Süresi | 14 Hafta | ||||
| Öğretim Elemanı | AHMET DEMİREL (ahmetdemirel@nevsehir.edu.tr) | ||||
| Diğer Öğretim Elemanı/Elemanları |
|||||
| Öğretim Dili | Türkçe | ||||
| Sınıf Dışı Uygulama/Staj | Yok | ||||
| Dersin Amacı | |||||
| Bu dersin temel amacı, öğretmen adaylarına Türkçenin ses özelliklerini öğretmek ve Türkçe kelimeleri ve alıntı kelimeleri ayırt etmesini sağlayarak dili etkili bir biçimde kullanmasını ve doğru biçimde yazmasını kazandırmaktır. | |||||
| Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) | PÇ | ODY | |
| Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: | |||
| DÖÇ-1 | Dillerin türeyişini, dünya dillerinin ve Türkçenin yapı özelliklerini bilir. |
PÇ-1 Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. |
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-2 | Dünya dillerinin sınıflandırılmasını bilir. |
PÇ-1 Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. |
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-3 | Türkçenin ses olaylarını bilir ve Türkçedeki ses değişmelerini yazıda gösterebilir. |
PÇ-1 Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. PÇ-10 Alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır. |
Yazılı Sınav |
| DÖÇ-4 | Türkçenin dil yapısını ve genel özelliklerini öğrenerek bunları dili kullanırken davranış haline dönüştürebilir. |
PÇ-1 Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. PÇ-2 Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. PÇ-3 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-5 Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. |
Yazılı Sınav |
| PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
|||
| Dersin İçeriği | ||
| Bu ders, Türkçenin tarihsel gelişimi ve yayılma alanı; Türk dilleri ailesi; Türkiye Türkçesinin ses bilgisi özellikleri; sesler (ünlü ve ünsüzler), ünlü ve ünsüzlerin özellikleri; ses uyumları (ünlü uyumu, ünsüz uyumu); ses (ünlü ve ünsüz) değişmeleri (darlaşma, yuvarlaklaşma, benzeşme, ayrışma, türeme, düşme, ötümlüleşme, ötümsüzleşme, kaynaşma, ünlü çatışması, ikizleşme), kaynaştırma ünsüzleri, bağlantı ünlüsü; hece; yazım bilgileri, tarih boyunca kullanılan Türk alfabeleri; yazımın önemi ve gerekliliği; ses değişmelerinin yazıda gösterilmesi; hecelerin yazılışı, satır sonlarında sözcüklerin hecelere bölünerek yazılışı; yazım uygulamaları konularını içermektedir. | ||
| Haftalık Detaylı Ders İçeriği | ||
| Hafta | Detaylı İçerik | Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
| 1 | Tanışma ve dersin işleyişine ilişkin bilgilendirme | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 2 | Dil ile İlgili Temel Kavramlar ( Dil Nedir? Anatomi Yönüyle Dil, Dil-Beyin İlişkisi, Dilin Tanımı, Dilin Kökeni, Dil Bilgisi, Dil Bilimi) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 3 | Dünya Dilleri (Yapısına Göre Dünya Dilleri, Kökenine Göre Dünya Dilleri), Türkçenin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 4 | Ses [Ses Nedir?, Ses Bilgisi, Ses Bilimi, Sesbirimi, Ses Yolu, Ses Organları, Ses, Harf, Hece, Çeviriyazı, Yazım (İmlâ), Ses ile Yazım İlişkisi, Söyleyiş (Telaffuz), Alıntı sözcüklerin Yazımı ve Söylenişi] | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi |
| 5 | Sesbirimler [Parçalarüstü Sesbirimler (Vurgu, Ton, Ezgi, Odak, Kavşak, Durak, Süre, Ses Rengi), Parçalı Sesbirimler (Ünlüler)] | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 6 | Ünsüzler, Türk Dili Kaynaklı Sözcüklerin Ses Özellikleri | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi |
| 7 | Ses Dizimi (Ünlü Uyumu) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 8 | Ara Sınav | |
| 9 | Ses Dizimi (Ünsüz Uyumu, Ünlü-Ünsüz Uyumu, Ses Birleşmeleri) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 10 | Ses Değişmeleri (Ünlü Değişmeleri) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 11 | Ses Değişmeleri (Ünsüz Değişmeleri) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 12 | Ses Değişmeleri (Ünlü-Ünsüz Değişmeleri) | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 13 | Yazım Uygulamaları | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 14 | Yazım Uygulamaları | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 15 | Yazım Uygulamaları | Tartışma Yöntemi Anlatma Yöntemi Soru Cevap |
| 16 | Final Sınavı | |
| Ders Kitabı / Yardımcı Kitap | ||
| 1 | Ergin, M. (2017). Türk dil bilgisi. Boğaziçi Yayınları. | |
| 2 | Karaağaç, G. (2010). Türkçenin ses bilgisi. Kesit Yayınları. | |
| 3 | Demir, N. (2019). Türkçe ses ve biçim bilgisi. Altınordu Yayınları. | |
| 4 | Vural, H. & Böler, T. (2012). Ses ve şekil bilgisi. Kesit Yayınları. | |
| 5 | Boz, E. (Ed.). (2020). Türkiye Türkçesi I: Ses bilgisi. Gazi Kitabevi Yayınları. | |
| Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri | ||
| Ölçme Yöntemi | |||
| Yöntem | Hafta | Süre (Saat) | Katkı(%) |
| Ara Sınav | 8 | 1 | 40 |
| Diğer Ölçme Yöntemleri | |||
| 1.Sözlü Sınav | |||
| 2.Kısa Sınav (Quiz) | |||
| 3.Laboratuvar Sınavı | |||
| 4.Sunum | |||
| 5.Rapor | |||
| 6.Seminer | |||
| 7.Performans Ödevi | |||
| 8.Dönem Ödevi | |||
| 9.Proje | |||
| Final Sınavı | 16 | 1 | 60 |
| Öğrenci İş Yükü | |||
| İşlem Adı | Haftalık Saat | Sayı | İş Yükü |
| Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) | 2 | 14 | 28 |
| Sınıf Dışı Çalışma | |||
| a) Okuma | 1 | 7 | 7 |
| b) İnternette/Kütüphanede Tarama | 1 | 7 | 7 |
| c) Performans Ödevi | 0 | ||
| d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama | 0 | ||
| e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama | 0 | ||
| Sözlü Sınav | 0 | ||
| Kısa Sınav (Quiz) | 0 | ||
| Laboratuvar Sınavı | 0 | ||
| Ara Sınav İçin Hazırlık | 1 | 7 | 7 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı İçin Hazırlık | 2 | 7 | 14 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| 0 | |||
| 0 | |||
| Toplam İş Yükü | 65 | ||