Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi

Programlar Hakkında Bilgi

MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ / SEC 409 - JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ

Kodu: SEC 409 Adı: JEOFİZİKTE TERS ÇÖZÜM Teorik+Uygulama: 3+0 AKTS: 5
Sınıf/Yarıyıl 4 / Güz
Ders Düzeyi Lisans
Ders Türü Seçmeli
Bölümü JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ
Ön Koşul Dersleri Yok
Öğretim Sistemi Örgün
Ders Süresi 14 Hafta
Öğretim Elemanı ÖZCAN ÇAKIR (ocakir@nevsehir.edu.tr)
Diğer Öğretim
Elemanı/Elemanları
Öğretim Dili Türkçe
Sınıf Dışı Uygulama/Staj Yok
Dersin Amacı
Öğrenciye jeofizikte ters çözüm hakkında temel bilgileri öğretmek.

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) ODY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
DÖÇ-1 Ters çözüm yöntemini uygulayabilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
DÖÇ-2 Çeşitli ters çözüm problemleri ve bunları çözümlerini tartışabilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
DÖÇ-3 Ters çözüm ile jeofiziksel veriyi çözebilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-2 Jeofizik problemlerini uygun analitik yöntemler ve modelleme teknikleriyle saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
DÖÇ-4 Jeofiziksel veri üzerinde yaklaşımlarını ve yorumlamalarını (ters ve düz) geliştirebilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-2 Jeofizik problemlerini uygun analitik yöntemler ve modelleme teknikleriyle saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
DÖÇ-5 Lineer cebir, lineer ve lineer olmayan denklem sistemlerinin matris çözümünü yapabilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
DÖÇ-6 Ters çözüm sonuç parametrelerini tartışarak değerlendirebilir. PÇ-1 Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili teknoloji konularda yeterli alt yapıya sahiptir ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri jeofizik mühendisliği çözümleri için beraber kullanır.
PÇ-3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci analiz eder, tasarlar ve bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygular.
Yazılı Sınav
PÇ: Bölüm program çıktıları
ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi

Dersin İçeriği
Model parametre ve düz-çözüm ters-çözüm kavramları. En küçük kareler ile verilerin doğru denklemine, polinoma ve bir yüzeye yaklaştırılması. En küçük kareler ile doğrusal süzgeçlerin düzenlenmesi. Tekil değer ayrışımı yöntemi ile doğrusal denklem sistemlerinin çözümü. Endik iniş (steepest descent), Gauss-Newton ve sönümlü en-küçük kareler yöntemleri ile doğrusal olmayan problemlerde parametre kestirimi. Parametre ayrımlılığının incelenmesi.
Haftalık Detaylı Ders İçeriği
Hafta Detaylı İçerik Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 Model parametre ve düz çözüm ters çözüm kavramları Konu anlatımı
2 Model parametre ve düz çözüm ters çözüm kavramları Konu anlatımı
3 En küçük kareler ile verilerin doğru denklemine, polinoma ve bir yüzeye yaklaştırılması Problem çözme yöntemi
4 En küçük kareler ile verilerin doğru denklemine, polinoma ve bir yüzeye yaklaştırılması Problem çözme yöntemi
5 En küçük kareler ile verilerin doğru denklemine, polinoma ve bir yüzeye yaklaştırılması Problem çözme yöntemi
6 En küçük kareler ile doğrusal süzgeçlerin düzenlenmesi Konu anlatımı ve problem çözme yöntemi
7 En küçük kareler ile doğrusal süzgeçlerin düzenlenmesi Konu anlatımı ve problem çözme yöntemi
8 Ara Sınav
9 Tekil değer ayrışımı yöntemi ile doğrusal denklem sistemlerinin çözümü Problem çözme yöntemi
10 Tekil değer ayrışımı yöntemi ile doğrusal denklem sistemlerinin çözümü Problem çözme yöntemi
11 Endik iniş (steepest descent), gauss-newton ve sönümlü en küçük kareler yöntemleri ile doğrusal olmayan problemlerde parametre kestirimi Problem çözme yöntemi
12 Endik iniş (steepest descent), gauss-newton ve sönümlü en küçük kareler yöntemleri ile doğrusal olmayan problemlerde parametre kestirimi Problem çözme yöntemi
13 Endik iniş (steepest descent), gauss-newton ve sönümlü en küçük kareler yöntemleri ile doğrusal olmayan problemlerde parametre kestirimi Problem çözme yöntemi
14 Parametre ayrımlılığının incelenmesi Konu anlatımı
15 Parametre ayrımlılığının incelenmesi Konu anlatımı
16 Final Sınavı
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap
1 Başokur, A. T. 2002, Doğrusal ve doğrusal olmayan problemlerin ters-çözümü. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Yayını. 166 sayfa
2 Dimri, V., 1992, Deconvolution and inverse theory: Application to Geophysical Problems, Elsevier, Amsterdam, 230 pp.
3 Levenberg, K., 1944, A method for the solution of certain nonlinear problems in least squares, Quart. Appl. Math., 2, 164-168.
4 Levinson, N., 1947, The Wiener RMS (root mean square) error criterion in filter design and prediction, Journal of Mathematics and Physics 25, 261-278.
5 Lines I. . and Treitel, S., 1984, Tutorial: A review of least-squares inversion and its application to geophysical problems, Geophysical Prospecting 32, 159-186.
6 Meju, M. A. 1994, Geophysical data analysis: Understanding inverse problem theory and practice, Course Notes Series, Volume 6, Society of Exploration of Geophysics, 296 pp.
7 Menke, W., 1984, Geophysical data analysis: Discrete inverse theory, Academic Press, Inc., 289 pp
8 Press, W. H., Flannery, B. P., Teukolsky, S. A. and Vetterling, W. T., 1986, Numerical recipes, The art of scientific computation, Cambridge University Press, 818 pp.
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri
Yok

Ölçme Yöntemi
Yöntem Hafta Süre (Saat) Katkı(%)
Ara Sınav 8 1 40
Diğer Ölçme Yöntemleri
1.Sözlü Sınav
2.Kısa Sınav (Quiz)
3.Laboratuvar Sınavı
4.Sunum
5.Rapor
6.Seminer
7.Performans Ödevi
8.Dönem Ödevi
9.Proje
Final Sınavı 16 1 60

Öğrenci İş Yükü
İşlem Adı Haftalık Saat Sayı İş Yükü
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) 3 14 42
Sınıf Dışı Çalışma
       a) Okuma 0
       b) İnternette/Kütüphanede Tarama 0
       c) Performans Ödevi 0
       d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama 0
       e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama 0
Sözlü Sınav 0
Kısa Sınav (Quiz) 0
Laboratuvar Sınavı 0
Ara Sınav İçin Hazırlık 8 7 56
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı İçin Hazırlık 8 7 56
Final Sınavı 1 1 1
0
0
Toplam İş Yükü 156