Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi

Programlar Hakkında Bilgi

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ / TİB610 - TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(DOKTORA)

Kodu: TİB610 Adı: FETVA USULÜ VE ADABI Teorik+Uygulama: 3+0 AKTS: 6
Sınıf/Yarıyıl 1 / Bahar
Ders Düzeyi Yükseklisans
Ders Türü Seçmeli
Bölümü TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(DOKTORA)
Ön Koşul Dersleri Yok
Öğretim Sistemi Örgün
Ders Süresi 14 Hafta
Öğretim Elemanı MERTER RAHMİ TELKENAROĞLU (rahmitelkenaroglu@nevsehir.edu.tr)
Diğer Öğretim
Elemanı/Elemanları
MERTER RAHMİ TELKENAROĞLU,
Öğretim Dili Türkçe
Sınıf Dışı Uygulama/Staj Yok
Dersin Amacı
Fetva eyleminin temel kaynakları, kavramları ve yöntemleri hakkında bilgi sahibi olur.

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) ODY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
DÖÇ-1 Fetva/ifta işinin belli kurallar ve yöntemler çerçevesinde yerine getirildiğini kavrar. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-9 Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesinde liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve takım çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder.
PÇ-10 Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceler, geliştirir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçer.
Yazılı Sınav
DÖÇ-2 Dinî konularda görüş beyan etmenin herkese açık olmadığını, bunun ağır bir sorumluluk ve üst düzey bir bilimsel donanım gerektirdiğini öğrenir. PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-4 Alanla ilgili uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
PÇ-6 Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır.
PÇ-16 Alanıyla ilgili bilgileri uzmanlık düzeyinde kavrar ve ikinci kişilere normlara uygun olarak aktarır
Yazılı Sınav
DÖÇ-3 Tarihte verilmiş farklı fetvalar arasından isabetli olanı tercih etme konusunda tecrübe kazanır. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-4 Alanla ilgili uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
PÇ-7 Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
Yazılı Sınav
DÖÇ-4 Fetva usulü ve adabı üzerine yazılmış literatürü tanır. PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-4 Alanla ilgili uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
PÇ-5 Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar, çözümler ve yeni bilgiler oluşturur.
Yazılı Sınav
PÇ: Bölüm program çıktıları
ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi

Dersin İçeriği
Fetva/ifta eyleminin kavramsal çerçevesi belirlenir. Konunun önemi ve kaynakları hakkında bilgi verilir. Belli bir mezhebe bağlanmanın gerekli olup olmadığı, mezhep içi tercih, telfik, fetvaya esas olacak görüşün tespiti gibi konular üzerinde durulur. Fetva-takva ilişkisi, zamanın ve mekânın, örfün ve ihtiyaçların fetvaya etkisi tartışılır. Müftinin fetva verirken göz önünde tutacağı ilkeler açıklanır.
Haftalık Detaylı Ders İçeriği
Hafta Detaylı İçerik Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 Fetva usulü ve adabı temel kavramlar Sözlü Anlatım
2 Fetva usulü ve adabı kaynakları Sözlü Anlatım
3 Fetvada yöntem sorunu Sözlü Anlatım
4 Fetva - mezhep ilişkisi Sözlü Anlatım
5 Fetva - mekasıdü'ş-şeria ilişkisi Sözlü Anlatım
6 Tetebbu'u'r-ruhas (Ruhsatları araştırma) Sözlü Anlatım
7 Hile-i şeriyye kavramı Sözlü Anlatım
8 Ara Sınav
9 Fetva'da değişim Sözlü Anlatım
10 Umumi belva kavramı Sözlü Anlatım
11 Fetva verirken göz önüne alınacak tutum ve davranışlar Sözlü Anlatım
12 Fetva - ahlak ilişkisi Sözlü Anlatım
13 Doğrudan hadislere dayanarak fetva vermek Sözlü Anlatım
14 Tercih ve telfik kavramları Sözlü Anlatım
15 Fetva örnekleri Sözlü Anlatım
16 Final Sınavı
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap
1 Adabü'l-fetva ve'l-müfti ve'l-müstefti, Ebu Zekeriyya Muhyiddin en-Nevevi, Dımaşk: Daru'l-fikr, 1408/1988.
2 Sınaatü'l-fetva, Abdullah b. Beyye, Dubai: Merkezü'l-Muvatta, 2018.
3 Fetva Usulü ve Adabı, Ahmet Yaman, İstanbul: M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2017.
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri
Önerilen kaynaklar, projeksiyon cihazı, bilgisayar

Ölçme Yöntemi
Yöntem Hafta Süre (Saat) Katkı(%)
Ara Sınav 8 1 40
Diğer Ölçme Yöntemleri
1.Sözlü Sınav
2.Kısa Sınav (Quiz)
3.Laboratuvar Sınavı
4.Sunum
5.Rapor
6.Seminer
7.Performans Ödevi
8.Dönem Ödevi
9.Proje
Final Sınavı 16 1 60

Öğrenci İş Yükü
İşlem Adı Haftalık Saat Sayı İş Yükü
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) 3 14 42
Sınıf Dışı Çalışma
       a) Okuma 10 14 140
       b) İnternette/Kütüphanede Tarama 0
       c) Performans Ödevi 0
       d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama 0
       e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama 0
Sözlü Sınav 0
Kısa Sınav (Quiz) 0
Laboratuvar Sınavı 0
Ara Sınav İçin Hazırlık 1 1 1
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı İçin Hazırlık 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
0
0
Toplam İş Yükü 186